| درس ہوندا ہا، کڈاہیں وی کوئی وافر گالھ زبان تے نہ اَنیندے ہَن۔ خُلق دے ایں مِٹھے، جو جہڑا وی انھیں دی مجلس وچ شریک تھیوے ہا، پہلی ای ملاقات ئِ چ اونکوں ایویں لگدا ہا جیویں او بھٹی صاحب رحمہ اللہ دا کڈوکڑاں سونہاں ھِ۔ بھٹی صاحب رحمہ اللہ ساری حیاتی ساد مرادی گزاری، آکڑتے پھوں پھاں کنوں پَروبھرے ہَن، علما دے قدردان، تے نینگراں دا مان ہَن۔ بھٹی صاحب رحمہ اللہ کوں قیام پاکستان دے بعد ۱۹۴۹ء وچ استاد محترم سئیں مولانا محمد عطاء اللہ حنیف رحمہ اللہ دی مہربانی نال مرکزی جمعیت اہلِ حدیث لہور دا ناظم دفتر بنا ڈتا گیا، ہِک مہینے بعد اگست وچ ہفت روزہ ’’الاعتصام‘‘ نال وی جُڑ گئے، اِتھاؤں انھیں دے قلمی سفر دی شروعات تھئی۔ اوں ویلھے ایں مجلے دی ادارت مولانا محمد حنیف ندوی رحمہ اللہ کول ہئی۔ بھٹی صاحب رحمہ اللہ اللہ دا خاص کرم ایہہ ہا، جو ڈاڈے سئیں کنوں گھِن کراہیں استادیں دی تربیت، تے ول مولانا حنیف ندوی رحمہ اللہ ، مولانا داود غزنوی رحمہ اللہ بے ڈھیر سارے ایجھے لوکیں دی سنگت ملی، جیندے نال انھیں دا فن چنگی رِیت نکھرتے نشابر تھیا۔ ڈو(۲)سالیں بعد مولانا حنیف ندوی رحمہ اللہ ’’الاعتصام‘‘ کوں چھوڑ گئے تاں ایندی ادارت بھٹی صاحب رحمہ اللہ دے ذمے لگ گئی، جیکوں انہاں خوب خوب نبھایا۔ ایں دوران بھٹی صاحب رحمہ اللہ آپنا رسالہ ’’منہاج‘‘ کڈھیا، پر ایہہ ترئے(۳)سال کنوں اُتے نہ تَگ سگیا۔ ایندے نال نال مولانا داود غزنوی رحمہ اللہ دا مجلہ ’’توحید‘‘ تے، ہفت روزہ ’’اہلِ حدیث‘‘ لہور وچ وی آپنیاں خدمات سرانجام ڈیندے ریہے۔ چھیکڑ ۱۹۶۵ء وچ لہور دے ہک ادارے’’ثقافتِ اسلامیہ‘‘ نال گنڈھیج گئے، ایندے ماہوار مجلے ’’المعارف‘‘ دی ایڈیٹری سنبھالی۔ اِتھوں ۱۹۹۶ء وچ ریٹائرڈ تھئے۔ ایں مُد وچ انہاں تحقیقی تے تصنیفی کم کار دا مُنڈھ بدھیا، جیندے نال چھیکڑ دم تئیں جُڑے ریہے۔ مولانا اسحاق بھٹی سئیں رحمہ اللہ ترئے(۳)عربی کتابیں دا اُردو زبان ء چ ترجمہ کیتے۔ ’’الفہرست‘‘(ابنِ ندیم)، ’’ابو بکر صدیقt‘‘(محمد حسین ہیکل)تے ’’ریاض الصالحین‘‘(امام نُووی رحمہ اللہ )۔ تاریخ تے شخصیات تے انھیں دیاں آپنیاں تصنیفات ایہہ ہِن۔ ’’فقہائے ہند‘‘(۱۰ پُستکاں )، ’’بر صغیر میں اسلام کے اولین نقوش‘‘، ’’برصغیر میں اہلِ حدیث کی آمد‘‘، ’’برصغیر میں اہلِ حدیث خدّامِ قرآن‘‘، ’’کاروانِ حدیث‘‘، ’’قافلۂ حدیث‘‘، ’’دبستانِ حدیث‘‘، ’’گلستانِ حدیث‘‘، ’’چمنستانِ حدیث‘‘، ’’بوستانِ حدیث‘‘، ’’آثارِ ماضی‘‘، ’’نقوشِ عظمتِ رفتہ‘‘، ’’بزمِ ارجمنداں ‘‘، ’’ہفتِ اقلیم‘‘، ’’شیخ الحدیث مولانا محمد اسماعیل سلفی رحمہ اللہ ‘‘، ’’محفلِ خرد منداں ‘‘، ’’ارمغانِ حنیف رحمہ اللہ ‘‘، ’’تذکرہ قاضی محمد سلیمان منصور پوری رحمہ اللہ ‘‘، ’’غزنوی خاندان‘‘، ’’مولانا ابوالکلام آزاد رحمہ اللہ ‘‘، ’’روپڑی علمائے حدیث‘‘، ’’قصوری خاندان‘‘، ’’میاں فضل حق اور ان کی خدمات‘‘، ’’تذکرہ مولانا احمد دین گکھڑوی رحمہ اللہ ‘‘، ’’صوفی محمد عبداللہ رحمہ اللہ ‘‘، ’’تذکرہ میاں عبدالعزیز مالواڈہ‘‘، ’’گزر گئی گزران‘‘۔ ایندے علاوہ مجلیاں دے بے شمار اداریئے، شذرات، مختلف کانفرنساں دے خطبات تے پی ٹی ویتے تقاریر دی اَنج وَنج ویند تندیر ھِ۔ |
| Book Name | ارمغان مورخ اہل حدیث مولانا محمد اسحاق بھٹی |
| Writer | حمید اللہ عزیز |
| Publisher | ادارہ تفہیم الاسلام احمدپورشرقیہ، بہاول پور/ دار ابی الطیب، گوجرانوالہ |
| Publish Year | مارچ 2016ء |
| Translator | |
| Volume | |
| Number of Pages | 924 |
| Introduction |